Günümüzde çoğu insanın sıkça karşılaştığı skolyoz problemi tedavisinde sıklıkla yüzmenin önerilmesi sonucu ‘’Acaba skolyoz tedavisine yüzme gerçekten de iyi gelir mi?’’ diyerek araştırmaya koyulduk ve sonuçları sizler için derledik! Keyifli okumalar dileriz. 

Doğumdan itibaren başlayan ve hiç bitmeyen bir serüvendir BÜYÜMEK. Büyürüz ancak büyürken de etrafımızdaki uyaranlara göre şekil alır vücudumuz. Tıpkı bir bitkinin büyürken güneşe doğru eğilerek büyümesi gibi vücudumuz da bazı uyaranlara karşı eğilerek büyür ve şekillenir. Bu evrimsel bir süreçtir ve herkeste farklı seyreder. 

Doğduğumuzda düz bir omurgaya sahipken emekleme ve diğer aktivitelerin hayatımıza girmesi ile lordoz ve kifoz adı verilen, ayakta dengeyi sağlamamıza yardımcı olan doğal eğriliklerimiz oluşur ve kullanıma bağlı olarak bu eğrilikler şekillenir. Teknolojinin ve hareketsizliğin hayatımıza girmesi ile birlikte günlük yaşam alışkanlıklarımıza bağlı olarak da omurgamız adaptasyon geliştirerek şekilleniyor. Skolyoz dediğimiz omurga problemi de bu şekilde ortaya çıkıyor. Sürekli aynı tarafta ağır çantalar taşımak, cepte cüzdan bulundurmak ve üzerine oturmak, telefon ve bilgisayar kullanırken aldığımız vücut şekilleri, otururken bacak bacak üstüne atmak gibi birçok alışkanlık kas formunda değişikliklere neden olarak omurgaya etki ediyor.



Günümüzde birçok insanda skolyoz adı verilen omurga deformitesi ile karşı karşıya kalmaktayız. Etkileyen genetik ve çevresel faktörlere bağlı olarak skolyoz gelişimi de kişiden kişiye farklılık gösterir ve tedavisi bu nedenle kişiye özel planlanmalıdır. Ancak son zamanlarda skolyoz ve yüzme arasında tedavi edici bir ilişki olduğu gündeme gelmiştir ve skolyozu olan bireylere yüzme aktivitesi önerilmektedir. Bu bilginin doğru olup olmadığı noktasında sizleri aydınlatmak için literatürü alt-üst ettik ve bulduğumuz verileri sizlerle paylaşmak istedik. Hazırsanız başlayalım! 

Yüzmenin karın ve sırt kaslarını kapsayan core bölgesi kas gruplarını dengeli biçimde geliştirdiği bilinmektedir ve ayrıca başka hiçbir spor dalında olmadığı kadar, aynı anda en fazla sayıda kası harekete geçirir ve güçlendirir. Bu sayede postürdeki şekil bozukluklarını önlediği bilinmektedir. Bu noktaya dikkat çekelim. Düzelttiği değil, önlediği! Yani sağlıklı omurgaya sahip bir bireyseniz düzenli ve dengeli yüzme ile omurganızı koruyarak skolyoz gelişiminin önüne geçebilirsiniz. Ancak zaten skolyozu olan bir bireyseniz yüzme bu noktada ne yazık ki tek başına tedavi edici bir etki göstermez. Ancak fizyoterapi uygulamalarını desteklemek amacı ile terapi yaklaşımlı bir metot olarak zaman zaman kullanılabilir.

Berkay Türkkan Fitness mobil uygulamasıyla antrenman ve beslenme adına ihtiyaç duyacağınız her şey cebinizde!

iPhone için App Store'dan ücretsiz indir!

Google Play'den ücretsiz indir!

Bu konuda literatür ne demiş, çalışmalar ne sonuçlar getirmiş bir de kısaca bunlardan bahsedelim:

Kanıt 1

Bu konuda büyük örneklemle (425 kişi) yapılan ilk çalışmalardan biri 1941 yılında Amerikan Ortopedi Birliği Araştırma Komitesi tarafından yapılmıştır. Yapılan incelemenin ardından, terapatik yüzme sonucunda, hastaların %60`ında deformitenin arttığı ve bu egzersizden kaçınılması gerektiği sonucuna varılmıştır. 

Kanıt 2

Profesyonel yüzücülerde skolyozun incelendiği bir araştırmada, yüzücülerde skolyoz gelişimine neden olabilecek pek çok faktör bulunduğu ve 10-15 yaş grubundaki skolyozu olan bireylerde rekabetçi yüzmenin, tablonun olumsuz yönde seyretmesine neden olacak bir etki yapabileceği bildirilmiştir.

Kanıt 3

2015 yılında Łubkowska ve arkadaşları skolyozu olan bireyler için skolyozun formuna uygun biyomekanik bir yüzme tedavi konsepti tanımlamışlardır. Bu konsepte göre yüzme, bireysel bir yaklaşımla skolyozun şekline göre belirlenip aquatik terapatik egzersiz olarak verilmelidir. Ancak bu konsept biomekanik teori araştırması olup uygulamaya ilişkin kanıt henüz mevcut değildir. 

Kanıt 4

Zaina ve arkadaşları yüzmenin omurga üzerindeki etkilerini incelemek için 217 yüzücü ve 112 yüzücü olmayan ergen birey üzerinde karşılaştırma çalışması yapmış ve yüzmenin gövde asimetrisi, hiperkifoz ve hiperlordoz riskini artırdığını gözlemlemişlerdir. Ancak yüzme ile artan omurga şekil bozukluklarına rağmen skolyozda yüzmenin tedavi seçeneği olarak kabul edilmesi gerektiği sonucuna varmışlardır. ‘’Karın ve sırt kaslarını güçlendirerek core bölgesini iyileştirebileceği, solunum kapasitesini artırabileceği için skolyozlu hastalara yüzme egzersizlerinin önerilebileceğine inanıyoruz.’’ Şeklinde bir ifadede bulunmuşlardır. Ancak bu yorumlarına kanıt niteliğinde bir veri ortaya koyamamışlardır. 

Genel Yorum;

Skolyozun özel ve karmaşık bir omurga rahatsızlığı olduğunu ve farklı farklı çeşitlerinin olduğunu biliyoruz. Omurgada eşitsizliğe neden olan bir problemin yüzme gibi her tarafı eşit çalıştırdığı düşünülen bir aktivite ile tedavi edilebileceği konusu bu açıdan baktığınızda siz değerli okuyucularımıza da mantıklı gelmemiş olmalı. 

Aslında bakacak olursanız yüzmede tüm kaslar eşit oranda çalışır düşüncesi de doğru değildir. Çalışan kas grupları kullanılan yüzme stiline bağlı olarak değişir ve sürekli aynı stili kullanarak yüzerseniz omurganızı da o yönde uyararak şekil bozukluğunun artmasına neden olabilirsiniz (Bkz. Kanıt 4). Skolyoz tedavisinde yapılması gereken omurgayı profesyonel bir şekilde değerlendirerek bölgesel uygulamalar yapmak ve buna uygun egzersiz reçeteleri oluşturmaktır. Bunun için yüzme branşından da faydalanılabilir ancak yüzme tekniklerinin bilinçsiz uygulamaları bu noktada size bir fayda sağlamayacaktır. Skolyoz konusunda uzmanlık eğitimi almış Schroth terapistlerisize en iyi faydayı sağlamak adına en doğru reçeteyi oluşturacaktır. 

Özetle:

• Skolyoz sıklıkla karşılaşılan bir omurga problemidir ve günlük aktivitelerimize ya da bazı sağlık sorunlarına bağlı olarak zamanla ortaya çıkabilir. 

• Skolyoz oldukça çeşitli türleri olan bir problemdir ve tedavisi bu nedenle kişiye özel planlanmalıdır. 

• Yüzmenin skolyoz üzerineetkinliğini inceleyen çalışmalar sonucunda yüzme programı özel olarak planlanmadığı sürece skolyozu iyileştirmediği görülmüştür.

• Skolyoz ile başetmek için Schroth metodu üzerine eğitim almış terapistlerin planladığı program doğrultusunda ilerlemek gerekmektedir. 

Sağlıkla kalın!

Fizyoterapist & Diyetisyen

Fatmanur GÜLER ELTİŞ 

Kaynaklar

• Cevı̇z, E., & Genc, H. POSTÜR BOZUKLUKLARI VE EGZERSİZ. (Nisan 2022)
• Shands AR, Barr JS, Colonna PC NL. End-result study of the treatment of idiopathic scoliosis. J.Bone Joint Surgery. 1941. 
• Becker TJ. Scoliosis in swimmers. Clin Sports Med [Internet]. 1986;5(1):149– 58. Available from: http://articles.sirc.ca/search.cfm?id=179763%5Cnhttp://search.ebscohost.com/ login.aspx?direct=true&db=sph&AN=SPH179763&site=ehost-live 
• Zaina F, Donzelli S, Lusini M, et al. Yüzme ve spinal deformiteler: kesitsel bir çalışma. J Pediatr. 2015; 166:163-7.
• Gonen Aydin C, Oner A, Hekim HH, Arslan AS, Oztas D, Akman YE. The prevalence of scoliosis in adolescent swimmers and the effect of swimming on adolescent idiopathic scoliosis. Turk J Sports Med. 2020;55(3):200-6.
• Fusco C, Zaina F, Atanasio S, Romano M, Negrini A, Negrini S. Physical exercises in the treatment of adolescent idiopathic scoliosis: An updated systematic review. Physiother Theory Pract. 2011;27(1):80–114. 
• Büyükaslan, A. (2018). İdiopatik skolyozda vestibüler etkinin değerlendirilmesi (Master's thesis, İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü).Eider, J., Łubkowska, W., & Paczyńska-Jędrycka, M. (2014). The significance of swimming and corrective exercises in water in treatment of postural deficits and scoliosis. Central European Journal of Sport Sciences and Medicine, 6, 93-101.