Fitness severlerin en çok merak ettiği konulardan birisi mastrübasyonun kas gelişimi ve performansa zarar verip vermediğidir. Antrenman bilimi ve spor alanındaki bilimsel araştırmalara bakıldığında bu konu hakkında elle tutulur gerçekten çok az sayıda bilimsel makale ve anektodal çalışma mevcuttur. Bu yazıda mastrübasyonun antrenmana etkilerini anlamak adına temel mekanizmaları ve eldeki kısıtlı çalışmaları inceleyerek mantıklı bir sonuca varmaya çalışacağız. Haydi başlayalım!

 

Geçmiş yıllarda konuyla ilgili boks sporunun önde gelen isimlerinden David Haye ve Muhammed Ali gibi boksörlerin de müsabakadan belirli bir süre öncesinde mastürbasyon ve seks yapmaya ara verdiklerini duymaktayız. Bunun hem vücuttaki mineral ve besin maddelerini dışarı attığını hem de vücudun gevşediğini iddia etmektedir.

 

 


Berkay Türkkan Fitness mobil uygulamasıyla antrenman ve beslenme adına ihtiyaç duyacağınız her şey cebinizde!


iPhone için App Store'dan ücretsiz indir!


Google Play'den ücretsiz indir!


MASTÜRBASYON TESTOSTERON SEVİYELERİNİ DÜŞÜRÜR MÜ? BU KAS GELİŞİMİ VE PERFORMANSA ZARAR VERİR Mİ?

 

Acaba bilim bunun hakkında ne diyor? Kısa cevap: Hayır mastürbasyon kas gelişiminizi etkilemez. Uzun cevap: Mastürbasyon testosteron seviyelerinde kısa süreli bir azalmaya neden olabilir fakat kas gelişiminde kısa süreli değili uzun süreli kronik değişiklikler rol oynamaktadır. (1)

 

Mastürbasyonun veya seks yapmanın vücuttaki testosteron seviyelerinde azalma meydana getireceği ve bunun da doğrudan kas gelişimini negatif etkileyeceği düşünülmektedir. Yapılan bazı araştırmalar birkaç hafta boyunca seks ve mastürbasyon yapmanın gerçekten de az da olsa testosteron seviyelerinde bir artışa neden olduğunu göstermiştir.(2) Ancak bu etki insan vücudunun doğal testosteron dengelerini pek de aşamamaktadır. Yani bu artışlar kişinin fitness seviyesine dikkate alınmayacak kadar az ya da hiç etki etmeyecektir.

 

Hangzhou Normal College bilim adamları tarafından yapılan bir başka çalışma ise yaşları 21-45 arasında değişen 28 deneği iki ayrı gruba ayırmıştır ve 1.gruba 8 gece boyunca mastürbasyon yapmamaları söylenmiştir. 2.gruba ise 8 gece boyunca mastürbasyon yapmaları söylenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre 1.grup 8.günün sonunda 2.gruba göre %50 daha yüksek testosteron seviyelerine ulaşmıştır. Sonuçlar heyecan verici gözükse de bilimsel çalışmalar yalnızca sonuçtan ibaret değildir, bu çalışmaya da biraz şüpheyle yaklaştığımız zaman sonuçlara güvenmemek için birçok sebep bulabiliyoruz. Örneğin bu çalışmada 1.grubun testosteron seviyeleri ilk 5 gün aynı kalmakta sonra aniden bir yükseliş göstermekte ve 8.güne gelindiğinde tekrar normal seviyelere dönmektedir. Öte yandan çalışmada 2.gruba mastürbasyon yapabilecekleri söylense de her gün bunu gerçekleştirip gerçekleştirmediklerini ölçmemişlerdir. Ayrıca bu da çalışmada yazarlar test prosedürlerini veya veri toplama yöntemlerini standart hale getirmek için çok az çaba sarf etmiş gibi görünüyorlar. Çalışmanın da yalnızca 8 gün sürdüğünü göz önüne aldığımızda bu çalışma “bilimsel” olsa dahi güvenilirliği düşük bir çalışma olarak karşımıza çıkıyor.

 

Özet: Birkaç çalışma, mastürbasyon ve seksten kaçınmanın testosteron düzeylerini artırabileceğini göstermiştir, ancak bu çalışmaların sonuçlarını güvenilir olmaktan uzak kılan birkaç önemli sınırlaması vardır.

 

Yine konuyla ilgili Charles R.Drew’in yaptığı ilgi çekici bir çalışmada (3) (University of Medicine And Science) genç erkeklere 20 hafta boyunca anabolik steroid (testosterone enanthate) verilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre daha yüksek testosteron seviyeleri nispeten daha fazla kas kazanımı sağlasa da bu miktar düşük bir seviyede kalmıştır. Bur çalışmadaki sonuçlara göre testosteron seviyeleri normal seviyelerde gezdiği sürece (300-1000 ng/dl) çok büyük bir fark ortaya çıkmıyordu. (Katılımcılar, testosteron seviyeleri, doğal olarak elde edebileceklerinin üst sınırından yaklaşık %20 ila %30 daha yüksek olana kadar önemli miktarda kas kazanmaya başlamadılar.) Tabii ki bu çalışmanın da bazı sınırlamaları mevcuttur. Bu çalışmadaki denekler ağırlık antrenmanı yapmıyordu, eğer ağırlık antrenmanı yapsalardı muhtemelen daha yüksek testosteron seviyesi daha fazla etki ortaya çıkaracaktır. Ancak yine de testosteron seviyelerinin kas gelişimine etkisini anlamak adına değerli bir çalışma olarak karşımıza çıkmaktadır.

 

Mastürbasyon ve testosteron seviyelerine vurgu yapmak için ele alacağımız son çalışmada ise testosteron seviyelerinin sabah saatlerinde akşam saatlerine göre yaklaşık %40 oranında daha yüksek olduğu gösterilmektedir.(4,5) Öte yandan çoğu araştırmacı akşam antrenman yapmanın sabah antrenman yapmaya göre güç ve zindelik için biraz daha iyi olabileceğini belirtmektedir. (6)

 

MASTÜRBASYON KAS GELİŞİMİNİ NASIL ETKİLEYEBİLİR?

 

Orgazmdan sonra vücudunuz , "mutlu ve iyi hissetme" hormonu olan dopamin düzeylerini baskılayan prolaktin adlı bir hormon salgılar. Dopamin ayrıca libidonuzu, motivasyonunuzu ve ruh halinizi de olumlu anlamda destekler ve dopamindeki bu düşüş, orgazmdan sonra neden yorgun, motivasyonsuz ve halsiz hissettiğinizin sebeplerinden biridir. (7,8)

 

Peki bu durumun normale dönmesi ne kadar sürer? Prolaktin 10-20 dakika sonra azalmaya başlar ve birkaç saat sonra normal seviyesine döner. (8) Prolaktinin arttığı ve dopaminin düştüğü bu kısa süreli aralık “refrakter dönem” olarak adlandırılır ve genellikle mastürbasyondan sonra, seks yapmaya göre daha kısa sürer. (9)

 

Konuyla ilgili Floransa Üniversitesi’nden bir grup bilim adamı seks zamanlamasının yarışma performansı üzerindeki etkilerini inceleyen bir sistematik derleme çalışması yapmıştır. Çalışma sonuçlarına göre seks ile spor performansı arasında en azından 2-3 saat boşluk olduğu sürece erkeklerde ve kadınlarda herhangi bir negatif etki gözlemlenmemiştir. Öte yandan bu çalışmada yer alan sporcular yüksek performans sporcuları olduklarından, fitness yapan ve nispeten daha az efor ortaya koyan kişiler için durum daha az çekinilecek bir durum olabilmektedir. (10)

 

 MASTÜRBASYONUN SİNİR SİSTEMİNE OLAN ETKİSİ

 

Otonom sinir sistemi ya da özerk sinir sistemi, periferik sinir sisteminin, istemsiz yapılan hareketleri ve organ fonksiyonlarının kontrolünü gerçekleştiren bölümüdür. Kalp hızı, sindirim, solunum, tükürük salgılanması, terleme, işeme fonksiyonu, cinsel uyarılma gibi durumlarda istem dışı etkilidir. Visseral sinir sistemi veya vejetatif sinir sistemi olarak da bilinir. Parasempatik sinir sistemi ve sempatik sinir sistemi olarak ikiye ayrılır.

 

Sempatik sistem doku ve organlara gönderdiği sinyallerle genel olarak vücudun aktivitesini, enerji tüketimini artırıcı yönde hareket eder. Örneğin sempatik sinirler kalbin çalışma hızını ve atardamarlardaki kan basıncını artırır. Sempatik sistem aynı zamanda organizmanın korku, öfke, dehşet, heyecan ve şiddetli ağrı gibi stres yaratan durumlarda tepki oluşturmasını sağlar. Örneğin kas aktivitesi gerektiren stres durumlarında, hipotalamusun uyarılmasıyla sempatik sistem organizmada bazı değişikliklere yol açar. Bunlardan bazıları kandaki glikoz yoğunluğunun artışı, atardamarlarda kan basıncının yükselmesi ve kas gücünün artmasıdır. Bu değişiklikler organizmanın stresle baş etmesinde etkili olur.

 

Parasempatik sinir sistemi hareketlerimizi yavaşlatır. Parasempatik sistem doku ve organlara gönderdiği sinyallerle genel olarak vücutta enerjinin korunmasını sağlayacak yönde etki eder. Örneğin kalp atışının yavaşlaması, sindirimin artması gibi.

 

Sık mastürbasyon ve boşalma, asetilkolin/parasempatik sinir fonksiyonlarını aşırı derecede uyarır, bu da seks hormonlarının ve asetilkolin, dopamin ve serotonin gibi nörotransmitterlerin aşırı üretimine neden olur. Bu hormonların ve nörotransmitterlerin bol ve olağandışı miktarı, beyin ve adrenal bezlerin aşırı dopamin-norepinefrin-epinefrin dönüşümü yapmasına ve beyin ve vücut işlevlerinin aşırı derecede sempatik olmasına neden olabilir. Başka bir deyişle, kişi aşırı derecede mastürbasyon yaptığında vücut kimyasında büyük bir değişiklik olur. (13,14)

 

Amerika’daki en iyi devlet üniversitelerinden biri olan UC Davis Health’in egzersiz ve sinir sistemleri hakkında paylaştığı şu yazı genel konsepti anlamamıza daha da yardımcı olacaktır: Kalp atış hızı, otonom (istemsiz) sinir sisteminin iki dalı tarafından kontrol edilir. Sempatik sinir sistemi (SNS) ve parasempatik sinir sistemi (PNS). Sempatik sinir sistemi (SNS), kalp atış hızını hızlandırmak için hormonları (katekolaminler - epinefrin ve norepinefrin) salgılar. Parasempatik sinir sistemi (PNS), kalp atış hızını yavaşlatmak için asetilkolin hormonunu serbest bırakır. Stres, kafein ve heyecan gibi faktörler kalp atış hızınızı geçici olarak hızlandırabilirken, meditasyon yapmak veya yavaş, derin nefes almak kalp atış hızınızı yavaşlatmaya yardımcı olabilir. Herhangi bir süre boyunca egzersiz yapmak kalp atış hızınızı artıracak ve egzersiz devam ettiği sürece yüksek kalacaktır. Egzersizin başlangıcında vücudunuz, kalp atış hızının kademeli olarak artmasını sağlayan parasempatik uyarıyı ortadan kaldırır. Siz daha yoğun egzersiz yaptıkça, sempatik sistem, kalp atış hızınızı daha da hızlandırmak için "çalışır". Kardiyovasküler egzersize uzun bir süre boyunca düzenli katılım, kalp boyutunu, kasılma gücünü ve kalbin kanla doldurulma süresini artırarak dinlenme kalp atış hızınızı azaltabilir. Azalan kalp hızı, parasempatik sinir sisteminin aktivitesindeki bir artıştan veya belki de sempatik sinir sisteminin aktivitesindeki bir azalmadan kaynaklanır. (12)

 

Bu etkileri kesin olarak kanıtlayabilecek yeterli bilimsel veri bulunmasa da fizyolojik konseptleri anlayarak mantıklı çıkarımlara varmak fiziksel performansımız açısından kullanışlı olabilir.

 

 PRATİK ÇIKARIMLAR:

 

· “Mastürbasyon ve seks kas gelişiminize zarar verir.“ demek için yeterli bilimsel kanıt yoktur.

· Seks ve mastürbasyon testosteron seviyelerini kısa süreli olarak etkileyebilir ancak bu durum kas gelişimine muhtemelen etki etmez.

· Antrenmandan hemen önce mastürbasyon ya da seks yapmak performansınızı etkileyebilir bu durum da dolaylı yoldan kas gelişiminizi etkileyebilir.

· Aşırı mastürbasyon yapmak vücuttaki hormonal ve nöral sistemi etkileyebileceğinden, antrenmandan hemen önce yapılmaması mantıklı olacaktır.

Fitness severlerin en çok merak ettiği konulardan birisi mastrübasyonun kas gelişimi ve performansa zarar verip vermediğidir. Antrenman bilimi ve spor alanındaki bilimsel araştırmalara bakıldığında bu konu hakkında elle tutulur gerçekten çok az sayıda bilimsel makale ve anektodal çalışma mevcuttur. Bu yazıda mastrübasyonun antrenmana etkilerini anlamak adına temel mekanizmaları ve eldeki kısıtlı çalışmaları inceleyerek mantıklı bir sonuca varmaya çalışacağız. Haydi başlayalım!

 

Geçmiş yıllarda konuyla ilgili boks sporunun önde gelen isimlerinden David Haye ve Muhammed Ali gibi boksörlerin de müsabakadan belirli bir süre öncesinde mastürbasyon ve seks yapmaya ara verdiklerini duymaktayız. Bunun hem vücuttaki mineral ve besin maddelerini dışarı attığını hem de vücudun gevşediğini iddia etmektedir.

 


 

Yusuf Sürer

Egzersiz Uzmanı

Celal Bayar Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi

 

 

KAYNAKÇA


  • 00001. Schoenfeld BJ. Postexercise hypertrophic adaptations: a reexamination of the hormone hypothesis and its applicability to resistance training program design. J Strength Cond Res. 2013 Jun;27(6):1720-30. doi: 10.1519/JSC.0b013e31828ddd53. PMID: 23442269.
  • 00002. Exton MS, Krüger TH, Bursch N, Haake P, Knapp W, Schedlowski M, Hartmann U. Endocrine response to masturbation-induced orgasm in healthy men following a 3-week sexual abstinence. World J Urol. 2001 Nov;19(5):377-82. doi: 10.1007/s003450100222. PMID: 11760788.00003. 
  • Storer TW, Magliano L, Woodhouse L, Lee ML, Dzekov C, Dzekov J, Casaburi R, Bhasin S. Testosterone dose-dependently increases maximal voluntary strength and leg power, but does not affect fatigability or specific tension. J Clin Endocrinol Metab. 2003 Apr;88(4):1478-85. doi:
  • 00004. Brambilla DJ, Matsumoto AM, Araujo AB, McKinlay JB. The effect of diurnal variation on clinical measurement of serum testosterone and other sex hormone levels in men. J Clin Endocrinol Metab. 2009;94(3):907-913. doi:10.1210/jc.2008-1902
  • 00005. Raff H, Sluss PM. Pre-analytical issues for testosterone and estradiol assays. Steroids. 2008 Dec 12;73(13):1297-304. doi: 10.1016/j.steroids.2008.05.005. Epub 2008 May 21. PMID: 18589466.
  • 00006. https://cdnsciencepub.com/doi/10.1139/apnm-2016-0271#.WdwU3ohx02w
  • 00007. Krüger TH, Hartmann U, Schedlowski M. Prolactinergic and dopaminergic mechanisms underlying sexual arousal and orgasm in humans. World J Urol. 2005 Jun;23(2):130-8. doi: 10.1007/s00345-004-0496-7. Epub 2005 May 12. PMID: 15889301.
  • 00008. Krüger T, Exton MS, Pawlak C, von zur Mühlen A, Hartmann U, Schedlowski M. Neuroendocrine and cardiovascular response to sexual arousal and orgasm in men. Psychoneuroendocrinology. 1998 May;23(4):401-11. doi: 10.1016/s0306-4530(98)00007-9. PMID: 9695139.
  • 00009. https://www.reuniting.info/download/pdf/Brody-2006-prolactin-bp.pdf
  • 00010. Stefani, Laura et al. “Sexual Activity before Sports Competition: A Systematic Review.” Frontiers in physiology vol. 7 246. 21 Jun. 2016, doi:10.3389/fphys.2016.00246
  • 00011. Waxenbaum JA, Reddy V, Varacallo M. Anatomy, Autonomic Nervous System. [Updated 2021 Jul 29]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan-.
  • 00012. https://health.ucdavis.edu/aboutus/index.html
  • 00013. https://www.redcliffascent.com/parent-guides/comp_mast/
  • 00014. https://manmatters.com/blog/masturbation-effects-on-memory-and-brain/