Son zamanlarda herkesin muzdarip olduğu ödemin ne olduğuna gelin birlikte bakalım.

Ödem hücreler içinde veya dokular arası boşluklarda aşırı miktarda sıvı birikmesiyle ortaya çıkan şişlik olarak tanımlanmaktadır. Vücudun herhangi bir bölümünde görülebilir iken daha çok yüzde, ellerde, kollarda, ayaklarda, ayak bileklerinde ve bacaklarda oluşmaktadır. Pratik olarak ödem olup olmadığını anlamak için ayak bileğimize baş parmağımız ile bastıralım, elimizi çektiğimizde çukurlaşma düzelmiyorsa evet ödem var diyebiliriz. Peki ödemin ne olduğunu ve pratik şekilde nasıl kontrol edebileceğimizi öğrendik. Ama bizim için önemli olan ödemden kurtulmak diyorsanız gelin hangi çayların ödem atmaya yardımcı olduğuna birlikte bakalım ;

• Ekinezya çayı
• Meyan kökü çayı
• Zerdeçal çayı
• Yeşil çay
• Maydanoz çayı
• Ebegümeci çayı
• Karahindiba çayı

Berkay Türkkan Fitness mobil uygulamasıyla antrenman ve beslenme adına ihtiyaç duyacağınız her şey cebinizde!

iPhone için App Store'dan ücretsiz indir!

Google Play'den ücretsiz indir!

Ekinezya çayı

Ekinezya bitkisi bağışıklığı güçlendirmek için kullanılabilecek en güzel bitkilerdendir. Yapılan çalışmalarda ekinezya bitkisinin bağışıklık sistemi üzerindeki olumlu etkilerini desteklemektedir. Bağışıklığı desteklemesinin yanı sıra anti inflamatuar etkisi sayesinde iltihaplanmaların önüne geçebilir ve aynı zamanda ödem atımına yardımcı olabilir.

Meyan kökü çayı

Meyan kökünün tarihi Mısırlılara kadar uzanmaktadır. O zamandan bu zamana insanlar mikropların zararlı etkilerinden korunmak, kanserojenik etkilerden kaçınmak ve bunun gibi birçok sebepten meyan kökünün yardımına başvurmuşlardır. Bugün bizim listemizde yer almasının sebebi ise anti inflamatuar yani iltihaplanma ve ödem atımına katkı sağlamasından kaynaklanmaktadır. (1)

Zerdeçal çayı

Hepimizin bildiği ve uyguladığı gibi kış aylarında, soğuk algınlığının arttığı dönemlerde bağışıklığı güçlendirmek kimi zaman da boğazımızı yumuşatmak için çayların ya da annelerimizin yaptığı karışımların içine eklediği zerdeçal gerçekten yararlı mı bu bilgilerin aslı astarı var mı gelin birlikte inceleyelim. Yapılan çalışmalar incelendiğinde bağışıklık sisteminin korunmasında, karaciğerin korunmasında, vücudun kanserojen etkilere karşı korunmasında ve daha birçok vücut fonksiyonuna katkı sağlamasının yanı sıra anti inflamatuar yani yukarıda da bahsettiğimiz iltihaplanma ve ödem atımını da desteklemektedir. Tüm bu özellikler göz önüne alındığında zerdeçal için listemizin yıldızı desek eminim ki yanlış olmaz. (2) (3)

Yeşil çay

Yeşil çay içeriğindeki kafein sayesinde idrar söktürücü olarak kullanılabilir fakat günlük hayatınızda çay, kahve gibi kafein içeren içecekleri sık tüketen biriyseniz üzülerek söylemeliyim vücut kafeine karşı tolerans geliştireceğinden yeşil çaydan ödem atıcı bir etki alamazsınız. (4)

Maydanoz çayı

Kendisini çok yakından tanıdığımız, ödem sularının vazgeçilmez bileşeni maydanoz. Peki gerçekten böyle bir etkisi var mı derseniz hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda hafif bir idrar söktürücü etki bulunsa da insanlar üzerinde yapılan bir çalışma olmadığından gizemini hala korumaktadır. (5)

Ebegümeci (Hibiskus) çayı 

Ebegümeci ya da daha çok bilinen adı ile hibiskus. Sınırlı kanıt olmasına rağmen hipertansiyonu olan bireylerde kan basıncını düşürmek gibi birtakım olumlu sonuçlar doğurmaktadır. (6) Sağlık etkilerinin yanı sıra yapılan bazı çalışmalarda hafif ödem attırıcı etkisi de desteklenmektedir. (7) (8)

Karahindiba çayı

Karahindiba bitkisi yüksek miktarda potasyum içerir ve bu sebeple potansiyel bir idrar söktürücü olarak ödem atımına yardımcı olabilir. (9) Yapılan insan çalışmalarında da idrar atımını arttırdığını desteklenmektedir. (10) (11) (12 )

NOT: Maksimum ödem atımı için neler yapılmalı blog yazımıza da buradan ulaşabilirsiniz

Sonuç;

• Vücuttaki ödemi uzaklaştırmak için çok çeşitli bitki çayları olsa da kesin kanıtlar için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.

• Birçoğumuzun muzdarip olduğu ödemin genel sebebi kötü beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivitenin az olması ve yetersiz su tüketiminden kaynaklanmaktadır. Bu bilgilerin ışığında ödemi uzaklaştırmanın en temel ve en etkili yolu sağlıklı beslenmek, fiziksel aktivite düzeyimizi artırmak ve bol su içmekten geçmektedir.

Sıkça Sorulan Sorular

Soru: Ödem nedir ve nasıl anlaşılır?

Cevap: Ödem, hücreler içinde veya dokular arası boşluklarda aşırı miktarda sıvı birikmesiyle oluşan şişlik olarak tanımlanır. Ayak bileğimize bastırdığımızda çukurlaşma düzelmiyorsa ödem olabilir.

Soru: Hangi çaylar ödem atmaya yardımcı olabilir?

Cevap: Ödem attırıcı çaylar arasında Ekinezya, Meyan Kökü, Zerdeçal, Yeşil Çay, Maydanoz, Ebegümeci (Hibiskus), ve Karahindiba çayları bulunmaktadır.

Soru: Ekinezya çayının ödem üzerindeki etkisi nedir?

Cevap: Ekinezya, bağışıklık sistemini güçlendirmenin yanı sıra anti-inflamatuar etkisi ile iltihaplanmaların önüne geçebilir ve ödem atımına yardımcı olabilir.

Soru: Meyan kökü çayı hangi etkileri sağlar?

Cevap: Meyan kökü çayı, anti-inflamatuar özellikleri ile iltihaplanma ve ödem atımına katkı sağlayabilir.

Soru: Zerdeçal çayının ödem üzerindeki etkileri nelerdir?

Cevap: Zerdeçal çayı, anti-inflamatuar özellikleri ile iltihaplanma ve ödem atımını destekleyebilir.

Soru: Yeşil çayın ödem üzerindeki etkisi nedir?

Cevap: Yeşil çay, içeriğindeki kafein sayesinde idrar söktürücü olarak kullanılabilir ancak kafeine tolerans geliştirenlerde etkisi azalabilir.

Soru: Maydanoz çayının ödem üzerindeki etkisi var mıdır?

Cevap: Maydanoz çayının hayvanlar üzerinde hafif bir idrar söktürücü etkisi bulunsa da insanlar üzerindeki etkisi daha fazla çalışma gerektirmektedir.

Soru: Ebegümeci (Hibiskus) çayının ödem üzerindeki etkisi nedir?

Cevap: Hibiskus çayının hipertansiyonu olan bireylerde kan basıncını düşürme ve hafif ödem atımına katkı sağlama potansiyeli vardır.

Soru: Karahindiba çayı ödem atımına nasıl yardımcı olabilir?

Cevap: Karahindiba çayı, yüksek potasyum içeriği ile idrar söktürücü olarak ödem atımına yardımcı olabilir.



Soru: Ödem attırmak için neler yapılmalı?

Cevap: Sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite düzeyini artırma ve yeterli su tüketimi, vücuttaki ödemi uzaklaştırmanın temel ve etkili yollarıdır.

Diyetisyen Atahan Demirdeşen

Kaynakça

1- Bedard, Mario. CPJ. Canadian Pharmaceutical Journal; Ottawa Vol. 136, Iss. 3,  (Apr 2003): 17-18. )

2- Medicinal and pharmacological properties of Turmeric (Curcuma longa): A review

3- Mahmood, M. H., Bachar, S. C., Islam, M. S., & Ali, M. S. (2007). Analgesic and Diuretic Activity of Curcuma xanthorrhiza. Dhaka University Journal of Pharmaceutical Sciences, 3(1). https://doi.org/10.3329/dujps.v3i1.178 )

4- Killer SC, Blannin AK, Jeukendrup AE. No evidence of dehydration with moderate daily coffee intake: a counterbalanced cross-over study in a free-living population. PLoS One. 2014 Jan 9;9(1):e84154. doi: 10.1371/journal.pone.0084154. PMID: 24416202; PMCID: PMC3886980. )

5- Kreydiyyeh SI, Usta J. Diuretic effect and mechanism of action of parsley. J Ethnopharmacol. 2002 Mar;79(3):353-7. doi: 10.1016/s0378-8741(01)00408-1. PMID: 11849841. )

6- Da-Costa-Rocha I, Bonnlaender B, Sievers H, Pischel I, Heinrich M. Hibiscus sabdariffa L. - a phytochemical and pharmacological review. Food Chem. 2014 Dec 15;165:424-43. doi: 10.1016/j.foodchem.2014.05.002. Epub 2014 May 27. PMID: 25038696.)

7-  ( Alarcón-Alonso J, Zamilpa A, Aguilar FA, Herrera-Ruiz M, Tortoriello J, Jimenez-Ferrer E. Pharmacological characterization of the diuretic effect of Hibiscus sabdariffa Linn (Malvaceae) extract. J Ethnopharmacol. 2012 Feb 15;139(3):751-6. doi: 10.1016/j.jep.2011.12.005. Epub 2011 Dec 13. PMID: 22178178., Jiménez-Ferrer E, Alarcón-Alonso J, Aguilar-Rojas A, Zamilpa A, Jiménez-Ferrer C I, Tortoriello J

8- Herrera-Ruiz M. Diuretic effect of compounds from Hibiscus sabdariffa by modulation of the aldosterone activity. Planta Med. 2012 Dec;78(18):1893-8. doi: 10.1055/s-0032-1327864. Epub 2012 Nov 13. PMID: 23150077.

9-  I. Hook, A. McGee & M. Henman (1993) Evaluation of Dandelion for Diuretic Activity and Variation in Potassium Content, International Journal of Pharmacognosy, 31:1, 29-34, DOI: 10.3109/13880209309082914

10- https://www.liebertpub.com/doi/abs/10.1089/acm.2008.0152

11- The Diuretic Effect in Human Subjects of an Extract of Taraxacum officinale Folium over a Single Day Bevin A. Clare, Richard S. Conroy, and Kevin Spelman

12- The Journal of Alternative and Complementary Medicine 2009 15:8, 929-934, Clare BA, Conroy RS, Spelman K. The diuretic effect in human subjects of an extract of Taraxacum officinale folium over a single day. J Altern Complement Med. 2009 Aug;15(8):929-34. doi: 10.1089/acm.2008.0152. PMID: 19678785; PMCID: PMC3155102. )