Amino asitler proteinlerin yapı taşlarıdır ve vücudumuzun düzgün bir şekilde işleyebilmesi ve önemli işlevlerin yerine getirilebilmesi için çok önemlidir. Toplamda 20 tane amino asit bulunur ve bunlardan 11 tanesi vücut tarafından yeterli miktarda üretilebilir. Vücudumuzun yeterli miktarda üretemediği ve beslenme yoluyla alınması gereken amino asitlere ise esansiyel amino asit (EAA) denir. Bu blog yazımızda esansiyel amino asitleri yakından tanıyacağız. İyi okumalar!
Esansiyel amino asitler nelerdir?

Esansiyel amino asitlerin vücudumuzdaki işlevine ve diğer detaylara inmeden önce bu amino asitlere bir bakalım. Aşağıda bu 9 amino asitin isimlerini görebilirsiniz:
- Histidin
- İzolösin
- Lösin
- Lizin
- Metiyonin
- Fenilalanin
- Treonin
- Triptofan
- Valin
Bu amino asitler, protein sentezi, doku onarımı ve enerji üretimi gibi birçok kritik biyolojik süreçte önemli rol oynamaktadır. Bu nedenle hedefimiz ne olursa olsun günlük protein ihtiyacımızı karşılamamız çok önemlidir.
Esansiyel Amino Asitler Ne İşe Yarar?
Aşağıda esansiyel amino asitlerin vücudumuzdaki işlevlerini ve faydalarını listeledik:
Kas Kütlesi ve Kuvvet Artışı
BCAA diye bildiğimiz dallı zincirli amino asitler (lösin, izolösin ve valin) başta olmak üzere esansiyel amino asitler kas protein sentezi arttırarak kas kütlesinin geliştirilmesine katkıda bulunur. Kas onarımını hızlandırır, yorgunluk yönetiminde etkilidir; özetle kaslarımızın vazgeçilmez kaynaklarıdır.
Egzersiz Performansı Artışı
Kaliteli antrenman yapabilmenin en önemli şartlarından bir tanesi iyi bir şekilde yenilenebilmektir. Vücut ihtiyaç duyduğu kaynakları almalı ve bir sonraki antrenmana kadar yenilenebilmelidir. Esansiyel amino asitler bu süreçte oynadığı kritik yol nedeniyle egzersiz performansını önemli ölçüde etkiler.
Sarkopeni ile Mücadele
Sarkopeni, yaşlanma ile birlikte kas kütlesinde meydana gelen kademeli azalmayı ifade eder. Dolayısıyla yeterli miktarda protein alımı, daha önemlisi esansiyel amino asitlerin vücuda sağlanması uzun vadede sarkopeni ile mücadelenin temel yapı taşlarından birisini oluşturduğu için büyük önem arz eder. Bunu ilk madde ile bağlantılı olarak düşünebiliriz. Kas dokumuz en kıymetli hazinelerimizden biridir ve kaslarımızı geliştirmeye, korumaya özen göstermemiz önemlidir.
Berkay Türkkan Fitness mobil uygulamasıyla antrenman ve beslenme adına ihtiyaç duyacağınız her şey cebinizde!
iPhone için App Store'dan ücretsiz indir!
Google Play'den ücretsiz indir!
Esansiyel Amino Asitler Nasıl Alınır?
Doğal Besin Kaynakları
Vücudumuz için kritik öneme sahip olan esansiyel amino asitler hem hayvansal hem bitkisel kaynaklı proteinlerde bulunur. Et, süt, yumurta, balık gibi hayvansal protein kaynakları genellikle tüm esansiyel amino asitleri yeterli miktarda içerir ve bu nedenle tam protein olarak adlandırılır. Bitkisel proteinler ise genellikle esansiyel amino asitlerin tamamını barındırmazlar. Ancak bu bitkisel kaynakların kalitesiz veya işlevsiz olduğunu göstermez. Farklı bitkisel protein kaynaklarını bir arada tüketerek esansiyel amino asitlerin tamamını almak mümkündür.
Takviye Ürünler
Esansiyel amino asitleri hızlı ve izole bir şekilde alabileceğimiz takviye ürünler belli durumlarda yararlı olabilir. Özellikle hayvansal kaynakları çeşitli nedenlerle yeterince tüketemeyen bireyler bu takviyelerden faydalanabilir. Ancak çok spesifik durumlar dışında normal beslenme veya whey protein gibi temel bir protein supplementi ile protein ihtiyacını karşılamamız çok daha mantıklıdır. Esansiyel amino asitleri ayrı olarak ekstra tüketmek çoğu durumda gerekli olmayacaktır.
Özetle, kaliteli ve dengeli bir beslenme planı takip ederek makro besin ihtiyaçlarımızı karşılamamız çok önemlidir. Yeterli protein alımı özellikle sağlığına ve spor hayatına özen göstermeyen topluluklarda çoğunlukla sağlanmamaktadır ve bu konudaki bilinç seviyesi oldukça düşüktür. Yeterli alımı beslenmemiz ile sağlayamadığımız özel durumlarda çeşitli takviye ürünler bize destek olabilir. Esansiyel amino asitler buna bir örnektir ve yukarıda bahsedilen mantık doğrultusunda belli durumlarda kullanılabilir. Ancak bilinçli kullanımın çok önemli olduğu unutulmamalıdır.
YİĞİT UYGUNLAR