Günümüzde spor ve sağlıklı beslenme alışkanlığının hızla yayılmasıyla birlikte birçok kişi gerek yağ kaybetmek, gerek kas kazanmak gibi konularda daha fazla verim alabilmek için supplementlere başvuruyor. Ancak bu ürünler, bilinçsiz kullanıldığı takdirde herhangi bir etki yaratmıyor. Bu yazımızda supplement kullananların nelere dikkat etmesi gerektiğini inceleyeceğiz.
Supplement Nedir?
Öncelikle, bir beslenme uzmanı tarafından hedefe ve kişiye özel hazırlanmış beslenme programınız varsa emin olun çok fazla supplemente ihtiyacınız olmayacaktır. Adı üstünde, supplementler besin ‘’takviyeleridir’’. Kesinlikle normal beslenmemizin yerine geçemez. Bu bağlamda supplement, sporcu gıdası gibi kavramlara kısaca bir göz atalım.
Supplement: Belirli bir sağlık ve/veya performans faydası elde etmek için besin maddeleri veya diğer diyet bileşenleri sağlayan toz, sınırlı hacimli sıvı, hap veya kapsül formundaki tek veya çok bileşenli ürün.
Spor Gıdası: Sporcuların genel beslenme desteği için uygun bir form veya egzersiz çevresinde hedefe yönelik bir kullanım sağlayarak insanların belirli beslenme veya performans hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olmak için formüle edilmiş yiyecek veya içecek.
Zenginleştirilmiş Gıda: Besin değerini artırmak için işleme sırasında vitamin veya diğer besin maddelerinin eklendiği geleneksel gıda.
Fonksiyonel Gıda: Gıdanın doğal besin profilinin fonksiyonel özelliklerini geliştirmek amacıyla tipik besin bileşiminin dışında ek besin maddeleri veya bileşenlerle zenginleştirilmiş gıdalar.
İyi seçilmiş ve kişiselleştirilmiş bir spor beslenme planı, bir sporcunun antrenmanlardan kaliteyi ve faydaları optimize etmesine, hastalık ve sakatlık riskini azaltmasına ve müsabakalarda en iyi performans göstermesine yardımcı olabilir. Aynı şekilde sadece profesyonel sporcular değil, sağlıklı yaşam ve iyi bir vücut için direnç egzersizi uygulayan bireyler de gelişime ekstra katkı sağlayabilir.
Supplement Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler:
Supplement kullanırken dikkat edilmesi gereken birçok faktör vardır. Sağlık durumu, beslenme düzeni, yaş, supplement kalitesi ve maddi durumu bunlara örnek olarak verebiliriz. Gelin bu maddeleri alt başlıklar halinde kısaca özetleyelim.
Sağlık Durumu:
Özellikle dikkat edilmesi gereken en büyük kriter sağlık durumudur. Supplementlerin bilinçsiz kullanımı halinde sağlığınıza ciddi zararlar verebilirsiniz. Düzenli kullandığınız bir ilaç, kronik bir rahatsızlığınız, kan değerlerinizde bir problem varsa veya hamile / emzirme dönemindeyseniz supplement kullanmadan önce kesinlikle bir sağlık profesyoneline danışmanız gerekmektedir. Örnek olarak böbrek hastasıysanız veya böbrek fonksiyonlarınızda sorun varsa protein tozu kullanımı uygun olmayacaktır.
Beslenme Düzeni ve Yaş:
Beslenme uzmanı tarafından, hedefinize yönelik ve kişiye özel olarak hazırlanmış bir beslenme programınız yoksa supplementlere bel bağlamamanızı öneririz. Supplementler sihirli değnek değildir ve tek başına potansiyel etkilerini sergileyemezler. Bu noktada dengeli bir beslenme ve elzem olacaktır. Ek olarak 16 yaş altındaki bireylerin supplement kullanımı tavsiye edilmemektedir. Eğer kullanılacaksa bir sağlık profesyonelinden destek alınmalıdır.
Maddi Durum:
Günümüz şartlarında supplement fiyatları ortada. Eğer öncelikli olarak beslenme programınıza bütçe ayırmayıp supplement almaya odaklanıyorsanız yanlış yoldasınız diyebiliriz. Öncelikle beslenmenizi optimize etmemiz gerekir, sonrasında maddi imkanlar da el veriyorsa beslenmenizde kalan eksikleri tamamlayacak şekilde supplement temin edebilirsiniz. Bu şekilde supplementlerden en büyük verimi almış olacaksınız.
Berkay Türkkan Fitness mobil uygulamasıyla antrenman ve beslenme adına ihtiyaç duyacağınız her şey cebinizde!
iPhone için App Store'dan ücretsiz indir!
Google Play'den ücretsiz indir!
Supplement Kalitesi:
Supplement sektörünün ülkemizde de büyümesiyle birçok marka piyasada kendine yer edindi. Bu noktada bilinçli tüketiciler olarak alacağınız supplementin markasını ve içeriğini iyi araştırmamız gerekiyor. Özellikle, protein tozlarının kalitesi hakkında yazdığımız yazıyı kesinlikle okumalısınız. Buna ek olarak güvendiğiniz ve içeriğini şeffaf bir şekilde açıklayan markaları tercih etmenizi tavsiye ederiz.
Supplementin Etkileri:
Australian Sport Commission (AIS)’in, A-B-C-D grubu olarak sınıflandırdıkları supplement listesine yazımızın sonunda ulaşabilirsiniz. Buradan hangi supplementlerin bilimsel olarak kanıtlanmış etkileri olduğuna göz atabilirsiniz.
Doz Bilgisi:
Daha fazla etki almak için supplementlerin günlük kullanım dozajlarını aşmamaya çok dikkat etmek gerekir. Yaşınıza ve kilonuza göre uygun dozları tercih edebilirsiniz. Aksi takdirde ciddi sağlık sorunları ile karşı karşıya kalabilirsiniz. En basit örnek olarak kafein içeren preworkout gibi supplementlerin dozajı aşıldığı takdirde kalpte çarpıntıya sebep olabilir.
Özetle;
Supplement sektörü gün geçtikçe büyümeye devam etmekte. Bu büyük okyanusun içinde kaybolmadan doğru tercihleri yapmak büyük önem taşımaktadır. Öncelikli olarak beslenme ve antrenman düzenini oturup, sonrasında supplementlere başvurulması gerekir. Özellikle güncel sağlığınıza, supplementin kalitesine ve beslenme düzeninize dikkat ederek mantıklı tercihler yapmanız en fazla verimi almanızı sağlayacaktır. Unutmayın ki hiçbir supplement beslenmenizin önüne geçmeyecektir.
Diyetisyen Berk Kerem Aksel
BONUS: Australian Sport Commission (AIS) Supplement Sıralaması
